Утре е Велики четврток – денот кој потсетува на Тајната вечера, на која е основана таинствената Причест на таа вечера со Христос и како ја оставил новата заповед за љубов кон сите. За овој ден е врзана неговата изјава на своите ученици дека ќе биде предаден.

Во недоумица ученици прашале, кој ќе го стори тоа. Запрашал и Јуда, и Христос му одговорил бидејќи кротко дека другите не разбрале. Јуда станал, излегол и тие помислиле дека оди да прави набавки, бидејќи тој ги собирал парите. По вечерата Христос со апостолите отишол во Гетсиманската градина, каде што се молел до доаѓањето на предавник. Обично во четвртокот вечерта се служи утрента на Велики петок, кога се читаат т.н. Дванаесет Евангелија, односно дванаесетте извадоци од Евангелието, кои раскажуваат за Христовите страдања.

На овој ден свештенослужители го вадат половината од жртвеникот, што симболизира носењето од Христос кон Голгота. За време на маслосветот, секој сака да биде помазан со масло за здравје.

Според традицијата велигденските јајца се бојадисуваат рано наутро на Велики четврток или во Голема саботата пред празникот. На Велики четврток се обновува квасот и се замесува тестото за велигденските лебови. Обично се украсуваат со непарен број црвени или бели јајца и извртени околу нив тесто. Жените подготвуваат и помали велигденски лепчиња со по едно црвено јајце во средината, кои се даваат на првиот гостин, на кумовите, и на роднини.

Според обичајот најпрвин се вапцувале три јајца, а потоа и другите. Се верува дека првото јајце било наменето на Господ и се викало Господово јајце, второто на домаќинот – главата на семејството, а третото на стоката и бериќетот. Особено повеќе обичаи и верувања се поврзани со јајцето првак за кое се верува дека има волшебна моќ. Тоа подоцна стои пред иконата, со него се враќа облак, се лекуваат болести кај луѓето и стоката, тоа заштитува од пожар, гром и сл.

Јајцата ги вапцува домаќинката рано наутро пред да изгрее сонцето, зашто се верувало дека ако тоа се направело подоцна јајцата ќе се засмрдат. Вапцани пред да ги види сонцето, овие јајца, особено првакот, не се расипуваат и по неколку години. Кога ги вапцува јајцата домаќинката мора да има нешто јадено или да има каснато барем еден залак леб, зашто ако тоа го прави на гладно срце, јајцето може да ја разбие, да се разболи или да е несреќна, а и таа ако го разбие тоа ќе ја загуби магиската моќ.

Насекаде во Македонија, на Велики четврток, рано пред изгрејсонце, првото јајце се става во сито и се обесува на дирекот од куќата или на друго место спроти сонце за да го видат првите сончеви зраци. Во некои краишта во ситото ставаат едно во други две или три јајца. Исто така, во некои краишта во ситото ставале и жито, некаде и срп за богат бериќет или сукало. Ситото било покривано со црвен машки појас или со друга ткаенина но секогаш со црвена боја.

По вапсувањето на јајцата, но пак рано пред изгрејсонце, домаќинката го земала јајцето првак и на децата, уште додека биле в постела, им минувала три пати по лицето зборувајќи: „Црвено бело дебело“ или: „Црвено бело здраво и живо“, што значи да се дебели како јајцето, но и црвени во образите, што е ознака за здравје и напредок.



Republika.mk - содржините, графичките и техничките решенија се заштитени со издавачки и авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон. Дозволено е делумно превземање на авторски содржини (текст и фотографии) со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.